Rynek kapitałowy, czyli gra z profesjonalistami

Gra na rynku często jest porównywana do gry w pokera, trzeba ocenić ryzyko, policzyć jaką stawkę mogę postawić, czy pula na stole do wzięcia jest odpowiednia, czyli zysk do ryzyka jest właściwy. Czy przeciwnik ma mocną kartę, czy tylko blefuje.

Rafał Glinicki

 
o porównanie dobrze oddaje sytuację na rynku. Walor spada robiąc korektę, po czym dochodząc do właściwej ceny nagle zaczyna rosnąć ? na taki blef często nabierają się początkujący gracze, przyłączając się do ruchu ?bo spada?, po czym rynek odwracając swój ruch zamyka ich na ?niewłaściwych? pozycjach.

Smart Money wchodzą do gry

Tom Williams, autor metody analizy wolumenu i ceny, były trader syndykatu z USA zawsze mi powtarzał: Jeśli rynek spada przy słabych lub złych danych, i pojawia się bardzo duży wolumen, tzn. że ?tłum? zaczyna wyprzedawać swoje pozycje, a profesjonaliści rozpoczęli ich skupowanie. Jest to klasyczny manewr, który rozpoczyna się niewielkim wyprzedaniem ze strony profesjonalistów przed podaniem danych, co powoduje spadek waloru w momencie podania i po podaniu danych. Ponieważ spadek ceny jest na niskim wolumenie znaczy to, że profesjonaliści w nim nie uczestniczą. Gdy po spadku cena osiąga właściwy poziom rozpoczyna się proces akumulacji, czyli wzrost aktywności ze strony tzw. Smart Money, którzy wykorzystują niższe ceny do zakupu danego waloru. Kiedy cała podaż zostanie wchłonięta i wszyscy, którzy zagrali na te dane, sprzedali posiadane walory, rynek jest gotowy do wzrostu. Po pierwszej fazie często następuje test czy na rynku jest jeszcze obecna podaż, jeśli test jest udany to walor jest gotowy do osiągania wyższych cen, gdyż popyt, który nastąpi, nie spotka się z podażą, więc cena może swobodnie wzrastać. Wzrost ten będzie przebiegał aż do momentu dystrybucji, kiedy to profesjonaliści sprzedadzą ?tłumowi?, który zobaczył już wyraźny wzrost i uwierzył w jego kontynuację, walor po wysokich cenach. Wyprzedanie pozycji przy wysokich cenach przez SM ze względu na duży wolumen prowadzi do zalania rynku podażą, co nieuchronnie prowadzi do spadku ceny.

Gra trwa ? godzina po godzinie

Przeanalizujmy zachowanie kontraktu terminowego 6EU3 na EUR/USD w dniu 20 sierpnia 2013 roku. Na wykresie nr 1 w punkcie A, o godzinie 7:00 rano pojawia się wyraźny sygnał SUPPLY COMING IN czyli Up bar ( bar, świeca, która zamyka się wyżej niż poprzednia), podczas którego mamy zwiększony wolumen w porównaniu do wcześniejszych barów, co pokazuje, że podaż weszła na rynek. W tle powinien być widoczny wzrost ceny, a następny bar ? dla potwierdzenia sygnału ? powinien być Down Barem (bar, świeca, która zamyka się niżej niż wcześniejsza), co potwierdza słabość rynku. Wszystko to wydarzyło się na godzinę przed ważnymi danymi, zaplanowanymi na godzinę 8:00.

Obserwując Thomson Reuters Economic Monitor widzimy jak o godzinie 8:00 zostają podane dane PPI dla Niemiec ( rys nr 2.). Jak widać w kolumnie % Surprise wychylenie jest koloru czerwonego, co świadczy o zaskoczeniu rynku w kontekście przewidywanych wartości danych. Wymowa danych o zmniejszeniu inflacji jest jednoznaczna w kontekście podanego dzień wcześniej raportu o stanie gospodarki, w którym stwierdzono, że po słabym, I kw., w okresie kwietnia oraz czerwca tempo wzrostu w Niemczech powróciło do potencjału, a w kolejnym okresie utrzyma się na stabilnym poziomie. Poprawa koniunktury może zwiększyć presję inflacyjną. Dlatego raport również podaje, że deklaracja Europejskiego Banku Centralnego o utrzymywaniu niskich stóp procentowych przez dłuższy czas nie jest zobowiązaniem bezwarunkowym, jednocześnie przyjęte stanowisko nie wyklucza podwyżek stóp procentowych szybciej, jeśli nastąpi zwiększenie presji inflacyjnej w strefie euro. Reakcja na dane jest widoczna na wykresie nr 3 w punkcie B, po czym następuje spadek ceny, widoczny w punkcie C. Kiedy ceny osiągną niższą wartość profesjonaliści postanawiają rozpocząć ?zakupy?. Świadczy o tym sygnał siły Potential Climactic Action, który jest widoczny na wykresie nr 4. w punkcie D. Potential Climactic Action jest to Down bar z wysokim wolumenem, który wskazuje na zaangażowanie się profesjonalistów. W tym czasie musi się odbywać kupowanie przez Smart Money, skoro następny bar zamyka się wysoko, na jeszcze większym wolumenie ? co pokazuje punkt E. Zwiększony wolumen jest odpowiedzią na wszystkie zlecenia sprzedaży, które się w tym czasie pojawiły. Tylko zakupy przez profesjonalistów mogą zatrzymać ten spadkowy ruch ceny. Kiedy cała podaż zostaje wchłonięta rynek jest gotowy do wzrostu. 

Testowanie ceny

Kolejnym ważnym miejscem dla kontynuacji wzrostu jest przetestowanie ceny po uprzednim wybiciu wcześniejszego szczytu (widoczne na wykresie nr 5. w punkcie F). Testem jest bar o wąskim spreadzie, rysujący się na niskim wolumenie, pokazujący brak presji sprzedaży w tym momencie. O jego skuteczności świadczy następny bar, który dla potwierdzenia powinien zamknąć się wyżej niż bar testowy. W naszym przypadku skuteczny test odbył się zatrzymując się dokładnie na zniesieniu 41,4% wcześniejszego impulsu wzrostowego, testując jednocześnie szczyt świecy z dużym wolumenem (widoczne w punkcie G).
Takie miejsce testu nie jest przypadkowe, dla części osób może już być jasne dlaczego niektóre wsparcia się ?obronią? i rynek urośnie, a inne po lekkim odbiciu ceny będą ?wybijane?. Te testy wsparcia, które są skutecznym testem wolumenowym na właściwej geometrii będą potwierdzeniem do kontynuowania wzrostów i potencjalnych pozycji długich. Test wsparcia nieskuteczny, czyli odbywający się na dużym wolumenie bez dojścia do geometrii i potwierdzenia Up barem, będzie testem niezdanym i doprowadzi do wybicia wsparcia, często pomimo chwilowego zatrzymania lub odbicia.

Wykres nigdy nie kłamie

Smart Money, czyli specjaliści, sprzedają na Up barach podczas trendu wzrostowego, aby nie doprowadzić do spadku cen zanim nie pozbędą się swoich pozycji. Jest to logiczne, ponieważ duża sprzedaż podczas spadku doprowadziłaby do pogłębienia się niższych cen i sprzedaży po niższych cenach ? czyli osiągnięcia straty lub niskiego zysku. Pamiętajmy, że profesjonaliści wiedzą co robią i potrafią przewidzieć jak niewyedukowany tłum zareaguje.
Sprzedaż pozycji przez profesjonalistów, ze względu na wysoki wolumen, nie może odbywać się bez wyraźnego sygnału widocznego na wykresie. Jednym z takich sygnałów jest Potential Buying Climax czyli kupowanie przez tłum, który już zobaczył wzrosty i otrzymał informacje, że rynek już zdyskontował wcześniejsze dane, więc chętnie się przyłącza do kupowania podczas gdy profesjonaliści im sprzedają. Możemy to zaobserwować na wykresie nr 6 w punkcie H, gdzie widoczny jest bardzo duży wolumen oraz bar z szerokim spreadem i ceną zamykającą się w połowie, co świadczy o tym, że podaż zalała rynek i popyt nie wytrzymał tych zleceń i cena spadła, czego oznaką jest górny cień. Jest to wyraźny sygnał słabości rynku, który został potwierdzony kolejnym sygnałem w punkcie I. Tak wyprzedany walor jest gotowy do spadków, lub przynajmniej do głębszej korekty, aż do czasu kiedy profesjonaliści nie uznają tych cen za na tyle atrakcyjne, by rozpocząć kolejną akumulację.

Analiza zachowania ceny i wolumenu to nie tylko zielone i czerwone sygnały, to jest wiedza, która tłumaczy co się dzieje na rynku, czyli jaka siła popytu/podaży przejęła kontrolę. Ważne jest również zrozumienie backgroundu rynku, czyli tego, co wydarzyło się wcześniej. Jaka jest wymowa danych, jak tłum na nie zareagował, jakie są intencje profesjonalistów (czyli kiedy się pojawiają) i jak reaguje cena na duże obroty, czy dostrzegamy w ruchach geometrię. To wszystko są zasady, które poruszają rynkiem. Jest to język, dzięki któremu profesjonaliści obecni przy ?stole do gry? pokazują sobie znaki ? czy to blef, czy prawdziwa karta. Jeśli chcesz grać na parkiecie z profesjonalistami musisz rozumieć ich język i znać zasady tej gry. Inaczej nie dziw się, że tracisz. Naucz się podążać za profesjonalistami, rozpoznawaj z wykresu ich intencje, wykres nigdy Cię nie okłamie, gdyż jest prawdziwym odzwierciedleniem tego co się dzieje.

Dlatego jedne wsparcia zatrzymują rynek i prowadzą do kontynuacji wzrostów, a inne, po chwilowym postoju lub lekkim odbiciu, zostają wybite. Jeśli chce się profesjonalnie grać na rynku należy umieć właściwie odczytywać sygnały ? czy dany test jest skuteczny, czy jest to tylko blef dla niewyedukowanego tłumu, który po paru chwilach znajdzie się po niewłaściwej stronie rynku.

Autor: Rafał Glinicki

VSA TRADER